STACJA V
"MIĘDZY NAMI RYCERZAMI"
(czas około 30 minut)
Wskazówki dla nauczyciela:
Na dziedzińcu zamku lub w udostępnionej sali nauczyciel rozdaje grupom tekst źródłowy, rysunek przedstawiający rycerza i karty pracy. Odczytuje głośno tekst, a po skończeniu pracy przez uczniów omawia kolejne zadania, wyjaśnia, koryguje błędy, nagradza wszystkich kolejnym fragmentem puzzli.
Zadania dla uczniów:
Uczniowie uważnie słuchają tekstu czytanego przez nauczyciela, oglądają ilustrację, a następnie wykonują zadania zamieszczone na karcie pracy.
Tekst źródłowy
Małgorzata Szyszko-Kondej "Rycerski honor"
- Do przodu! Prędzej! Śmiało! - Bolko nie mógł powstrzymać się od głośnego kibicowania.
Zresztą nikt nie zwracał na niego uwagi. Widzowie z zapartym tchem wpatrywali się w bohaterów turnieju. A było na co patrzeć! Po walkach drużyn rycerzy i potyczkach oddziałów pieszych, rozpoczęło się najbardziej oczekiwane widowisko.
Komenda herolda* i oto dwaj rycerze na koniach pędzą naprzeciw siebie. Każdy zakuty w ciężką zbroję, z kopią wymierzoną w pierś przeciwnika. Wiatr porywa tumany piasku unoszące się spod zwierzęcych kopyt. Słychać krzyki tłumu. Po krótkiej chwili jeden z rycerzy spada z konia. Zwycięża znowu Maćko z Golubia.
- Ach, jak bardzo chciałbym być taki jak on! - wzdycha Bolko. - Odważny, silny, mężny, bystry...
-A może lepiej od razu jak Zawisza Czarny z Grabowa - przerywa ze śmiechem stojący obok Zbyszko.
- Być najsławniejszym rycerzem w Polsce, to dopiero coś!
- Co się tak gorączkujesz? - dziwi się Zbyszko. Masz 11 lat i ciesz się, że jesteś paziem. Jeździsz konno, rozmawiasz a damami. A w wolnych chwilach możesz wziąć do reki drewniany mieczyk i ćwiczyć!
- Łatwo ci mówić! Masz 15 lat i jesteś giermkiem - oburza się Bolko. - Uczysz się szermierki, strzelania z łuku, pływania czy gry w szachy. Towarzyszysz swemu rycerzowi przez cały dzień. A najbardziej zazdroszczę ci, że przygotowujesz się do turnieju.
-To akurat jest najmniej przyjemne!- wzdycha Zbyszko.-Czy wiesz, że muszę pomóc mu włożyć aż 18 części garderoby? W większości niewygodnej i ciężkiej. Na przykład kolczugę, wykonaną ze 100 połączonych ze sobą drucianych kółek. I jeszcze skórzany kaftan z płytami stalowymi, watowane getry na uda, metalowe ochraniacze na kolana, łydki i ramiona, hełm... Nie mam pojęcia, jak w tym stroju może się w ogóle poruszać. Wszystko waży około 80 kilogramów. A ile ważysz?
-Ja... chyba 40 kilogramów - Bolko odpowiada z ociąganiem. - Może nie jestem zbyt silny, ale nie jestem też strachliwy.
- Posłuchaj, rycerz sprawdza się nie tylko w turniejach, ale też jest wojownikiem, uczestniczy w wyprawach - tłumaczy Zbyszko.
-1 najważniejsze, wszędzie postępuje zgodnie z honorem rycerskim. -A co to takiego?
- Kieruje się honorowymi zasadami. Nie atakuje od tyłu. Gdy wytrąci miecz przeciwnikowi, pozwala mu go podnieść, gdy zwali go z konia, sam z konia zsiada. Wierzy w Boga, walczy o sprawiedliwość i pokój. Broni słabszych, nie zawiedzie w potrzebie. Nigdy nie łamie złożonej obietnicy, a na jego słowie można polegać.
- Nie mogę doczekać się, kiedy skończę 21 lat i kasztelan* pasuje mnie na rycerza.
- Będę nim wcześniej od ciebie! - chwali się Zbyszko.
- Cóż, jesteś przecież starszy- przyznaje z rezygnacją Bolko. -Ale ja postępować z honorem rycerskim mogę już od dziś - zamyśla się. - Chcę, żeby wszyscy mówili, że można na mnie polegać jak na Zawiszy.
Słowniczek
Źródło: H. Kitlińska-Pięta, Z. Orzechowska, M. Stępień
Z Ekoludkiem w szkole. Część3, Wydawnictwo Edukacyjne "Żak", Warszawa 2001, s. 90-91.
5 - KARTA PRACY DLA UCZNIA
"Między nami rycerzami"
1.Po przeczytaniu tekstu "Honor rycerski" uzupełnij tekst z lukami:
Zanim młodzieniec został pasowany na rycerza,
wcześniej był............................, a następnie....................................
Garderoba rycerska składała się aż z.............................części
i ważyła nawet..........................kilogramów.
2. Wypisz najważniejsze zasady honorowe, którymi kierował się rycerz.
.....................................
.....................................
.....................................
3. Połącz w pary wyrazy z obu kolumn, tworząc w ten sposób związki frazeologiczne:
dama kruszyć wyzwać rzucić wrócić pasowanie |
rękawicę z tarczą na rycerza kopię na pojedynek serca |
4. Obejrzyj rysunek przedstawiający strój i uzbrojenie rycerza i przy poszczególnych elementach wpisz odpowiednie numery odpowiadające podanym nazwom.
Rycerz
1 hełm
2 włócznie
3 topór wojenny
4 kolczuga
5 groty strzał
6 miecz
7 sztylet i skórzana pochwa
8 tarcza
9 strzemię
10 ostroga
11 podkowa
12 kusza
5-KARTA PRACY DLA NAUCZYCIELA
"MIĘDZY NAMI RYCERZAMI"
Klucz odpowiedzi
1.Po przeczytaniu tekstu "Honor rycerski" uzupełnij tekst z lukami:
Zanim młodzieniec został pasowany na rycerza, wcześniej był paziem, a następnie giermkiem. Garderoba rycerska składała się aż z 18 części i ważyła nawet 80 kilogramów.
2. Wypisz najważniejsze zasady honorowe, którymi kierował się rycerz.
. nie atakuje od tyłu,
. gdy wytrąci miecz przeciwnikowi, pozwala mu go podnieść,
. gdy zrzuci go z konia, sam z konia zsiada,
. wierzy w Boga,
. walczy o sprawiedliwość i pokój,
. broni słabszych,
. nie zawiedzie w potrzebie,
. nigdy nie łamie złożonej obietnicy,
. na jego słowie można polegać
3. Połącz w pary wyrazy z obu kolumn, tworząc w ten sposób związki frazeologiczne:
Dama---------------serca
Kruszyć----------- kopię
Wyzwać-----------na pojedynek
Rzucić-------------rękawicę
Wrócić-------------z tarczą
Pasowanie---------na rycerza